Khi mua vé máy bay Japan Air đi Nhật Bản, một trong những cách để bạn trải nghiệm văn hóa chân thực nhất là ở trong những ngôi nhà theo phong cách truyền thống của người dân địa phương. Thế nên, việc trải nghiệm văn hóa độc đáo tại các nhà trọ truyền thống của Nhật Bản chắc chắn sẽ khác hoàn toàn so với khi bạn lưu trú tại bất cứ nhà nghỉ hay khách sạn hiện đại nào khác. Từ lúc nhận phòng đến lúc trả phòng, bạn luôn nhận được cái cúi chào chân thành nhất. Bên cạnh đó, thông qua các trải nghiệm về onsen, bữa ăn truyền thống, bạn sẽ cảm nhận rõ nét tinh túy của văn hóa Nhật Bản trong từng giây phút tại nhà trọ truyền thống của họ.
1. Lịch sử về nhà trọ truyền thống của Nhật Bản
Nhà trọ truyền thống Nhật Bản hay ryokan, là giải pháp thay thế cho việc ở tại khách sạn. Ryokan là nơi để nghỉ ngơi, thư giãn theo cách đơn giản và gần gũi hơn với văn hóa truyền thống. Theo đó, tắm onsen, thưởng thức bữa ăn kaiseki và mặc yukata truyền thống chụp ảnh, chắc chắn bạn sẽ khiến mọi người ở nhà phải ghen tị đó.
Những căn trọ ryokan gây ấn tượng chính bởi sự đơn giản của nó và đồ nội thất tối thiểu. Thậm chí, phòng trọ ryokan không có giường mà chỉ cần trải nệm lên sàn nhà, từ đó tạo cảm giác không gian trở nên rộng thoáng hơn.
Ryokan hay ‘lữ quán’ mang vẻ đẹp truyền thống vô cùng ấn tượng
Qua nhiều năm, nhiều ryokan kết hợp thêm các tiện nghi để phù hợp với mong đợi của con người thời hiện đại. Dù vậy, phần lớn nhà trọ truyền thống ryokan tại Nhật Bản vẫn tuân thủ cách thức bày trí ban đầu, cung cấp nhu cầu thiết yếu và tối giản cho thời gian nghỉ ngơi của khách trọ.
Có thể bạn sẽ thấy bất ngờ khi biết rằng ryokan thực sự đã được phát triển trong suốt 8 thế kỷ của thời kỳ Keiun. Trong đó, ryokan lâu đời nhất được ghi nhận là Nishiyama Onsen Keiunkan, được mở cửa vào năm 705 sau công nguyên.
Khung cảnh bên ngoài các ryokan lúc nào cũng nên thơ, hòa hợp với thiên nhiên
Khi mà phương tiện giao thông và công nghệ chưa phát triển hoặc chỉ ở mức cơ bản, mọi người thường ngủ ngoài trời lúc di chuyển giữa các vùng đất khác nhau trên khắp Nhật Bản. Tất nhiên, điều này đã gây ra một số vấn đề nhất định. Trong hoàn cảnh đó, nhà trọ truyền thống ryokan đã ra đời và một số ryokan được xây dựng dọc theo các đường cao tốc nhộn nhịp. Mục đích là phục vụ nhu cầu ăn, nghỉ của du khách trên đường đi.
Kể từ đó, ryokan thường bao gồm phòng nghỉ trải chiếu tatami, nhà tắm công cộng – onsen và một số khu vực khác. Ryokan trở thành nơi mà du khách có thể mặc yukata được cung cấp sẵn để đi loanh quanh, nghỉ ngơi thoải mái và được ăn ngon.
2. Nét đặc sắc của nhà trọ ryokan Nhật Bản
Chỉ cần trải nghiệm nghỉ ngơi tại ryokan một lần, bạn sẽ phát hiện ra có nhiều điều khiến ryokan khác xa so với khách sạn. Điều khác biệt lớn nhất và yếu tố quan trọng xách định khái niệm ryokan là tấm chiếu tatami tối giản trải trên sàn phòng nghỉ của bạn. Bên cạnh đó, bạn không được phép mang giày trong ryokan. Thay vào đó là sử dụng dép đi trong nhà. Bạn có thể thoải mái đi lại trong đôi tất hoặc chân trần trên thảm tatami.
Các ryokan ngày nay có thể có thêm tiện nghi giải trí nhưng cơ bản nội thất phòng nghỉ rất trống
Sau khi làm thủ tục nhận phòng, bạn sẽ được chủ trọ dẫn đến không gian nghỉ ngơi của mình. Tất cả những gì xuất hiện trong phòng có thể chỉ là một chiếc bàn thấp và một vài chiếc ghế không chân, thật sự rất ‘trống’ theo đúng nghĩa đen.
Ngoài ra, các ryokan thường bày một ít wagashi – bánh ngọt truyền thống của Nhật Bản trên bàn. Chủ trọ cũng sẽ chuẩn bị một ít trà để bạn thưởng thức cùng bánh. Bạn hãy mặc yukata như người bản xứ thời xưa. Bộ trang phục dành cho bạn luôn được nhân viên nhà trọ chuẩn bị sẵn và đảm bảo sạch sẽ tinh tươm.
Không gian phòng nghỉ đơn giản nhưng cảnh quan bên ngoài rất đẹp
3. Trải nghiệm tắm onsen truyền thống khi nghỉ ngơi tại các ryokan
Một trong những đặc điểm chính của ryokan là tắm onsen. Bởi lẽ, bạn khó có thể gọi một nhà trọ nào là ryokan nếu nơi đó không có onsen. Onsen là tên gọi của suối nước nóng tự nhiên, là nơi để mọi người thư giãn trong làn nước ấm áp giàu khoáng chất. Tắm onsen được xem là một trong những trải nghiệm trị liệu tuyệt vời nhất mà bạn có thể tận hưởng khi đến Nhật Bản. Được biết, các ryokan theo phong cách cổ điển thường sẽ có một khu onsen chung. Hoặc họ chia thành hai khu onsen theo giới tính để khách trọ tận hưởng thời gian ngâm nước nóng thoải mái hơn.
Tắm onsen là trải nghiệm bạn nên làm khi nghỉ ngơi tại các ryokan
Có một vài quy tắc bạn cần lưu ý khi bước chân vào nhà tắm công cộng tại các ryokan, bao gồm:
– Bạn không được phép mặc đồ tắm khi bước vào onsen. Mọi người đều tận hưởng việc tắm khỏa thân vì nó có thể là trải nghiệm khá thú vị.
– Bạn phải tắm rửa sạch sẽ trước khi vào onsen. Bạn hãy đi qua phòng thay đồ và vòi sen, cởi bỏ quần áo, cho vào giỏ, ngồi xuống một chiếc ghế đẩu nhỏ và tắm trước khi đến ngâm mình vào làn nước nóng.
– Một chiếc khăn nhỏ sẽ giúp bạn che cơ thể khi bước đến onsen. Lưu ý, bạn không được phép để khăn chạm vào nước. Hầu hết mọi người sẽ quấn khăn trên đầu hoặc để trên sàn ngay bên ngoài onsen.
– Nhiều onsen không chào đón người có hình xăm vì theo quan niệm từ xưa, hình xăm có liên quan đến Yakuza – xã hội đen ở Nhật Bản. Bạn hãy tôn trọng nếu họ yêu cầu bạn rời đi vì cơ thể bạn có hình xăm.
Bồn tắm onsen trong phòng được cung cấp để đảm bảo tính riêng tư
Ngoài ra, nhiều ryokan ngày nay cũng cung cấp các tùy chọn onsen riêng đặt sẵn trong phòng theo hình thức bồn tắm onsen nhỏ. Dịch vụ này giúp du khách ngoại quốc không phải lo lắng khi cởi đồ trước mặt người lạ. Nhiều du khách ưu tiên lựa chọn đặt onsen trong phòng để đảm bảo tính riêng tư.
4. Thưởng thức bữa ăn truyền thống kaiseki
Đến với nhà trọ truyền thống ryokan của Nhật Bản, bạn sẽ được thưởng thức bữa ăn truyền thống kaiseki. Bữa ăn này bao gồm nhiều món mang đậm phong cách ăn uống đặc trưng của Nhật Bản.
Phương pháp và kỹ thuật chuẩn bị một bữa ăn kaiseki ở các ryokan thường được đầu bếp học tập, mài dũa tay nghề trong suốt nhiều năm liền. Điểm nhấn của bữa ăn là làm nổi bật sự tươi ngon theo mùa của các loại nguyên liệu được sử dụng. Một số du khách không ngại vượt chặng đường dài đi đến tận những nơi như Kyoto để ăn một bữa kaiseki truyền thống đúng điệu. Vì thế, bạn cần biết rằng đây là nét văn hóa đặc biệt đáng để trải nghiệm.
Tùy theo từng mùa mà bữa ăn kaiseki sẽ bao gồm những món ăn được chế biến từ các nguyên liệu đặc trưng
Trình tự thưởng thức kaiseki Nhật Bản đúng chuẩn thường có 11 món như sau:
– Sakizuke: món ăn nhẹ đặc biệt dùng chung với rượu khai vị
– Zensai: món chính để đánh giá mức độ tài ba của đầu bếp
– Wanmori: món súp hoặc canh được nấu với thịt, cá, rau củ, chả cá Nhật Bản
– Otsukuri: sashimi thể hiện trình độ của đầu bếp thông qua kỹ thuật thái lát
– Atsumono: món canh với hương vị đặc trưng của sudachi
– Taklawase: rau củ chín theo mùa
– Agemono: tempura được chế biến từ rau củ và hải sản tẩm bột chiên
– Yakimoni: nguyên liệu chính được làm từ thịt bò Wagyu, thịt vịt hoặc cá mùa thu
– Sunomono: món tráng miệng bằng hương vị quả hồng
– Cơm trắng: dùng như món tráng miệng đặc biệt sau canh, súp và các món chính
– Kanmi: tập hợp các loại trái cây theo mùa hoặc bánh dango, mứt
Sashimi là một trong những món đặc trưng của bữa ăn kaiseki, thể hiện kỹ thuật thái lát của đầu bếp
5. Điều nên và không nên làm khi ở trọ tại các ryokan Nhật Bản
– Khi bước vào một ryokan, bạn nên cởi giày để ở ngoài. Một số ryokan ngày nay sẽ có khu vực bên trong để bạn làm thủ tục trong khi mang giày. Tuy nhiên, việc đi giày vào bên trong ryokan nhìn chung thường bị coi là thô lỗ ở hầu hết mọi nơi.
– Dép đi trong nhà được sử dụng để đi quanh ryokan. Tuy nhiên, bạn không được mang dép trong phòng nghỉ mà hãy vui lòng để chúng bên ngoài khi bước vào phòng.
Bạn hãy lưu ý quy tắc sử dụng giày dép khi nghỉ ngơi tại các ryokan
– Ryokan là nơi để mọi người tím đến sự thư giãn và yên tĩnh. Do đó, bạn hãy cố gắng không tạo ra quá nhiều tiếng ồn. Ví dụ như: ra ngoài để nghe điện thoại, tránh uống rượu hoặc trò chuyện đến khuya kể cả ở trong phòng. Tường ở ryokan được làm bằng chất liệu rất mỏng nên phòng bên cạnh hoàn toàn có thể nghe được.
– Nếu đã đặt bữa tối tại ryokan thì bạn cần nắm rõ giờ phục vụ để đến sớm hoặc đúng giờ. Theo truyền thống ryokan, đầu bếp và nhân viên phục vụ/chủ nhà sẽ đợi khách để phục vụ món ăn với chất lượng tốt nhất. Việc bạn để họ phải chờ đợi là bất lịch sự.
– Nếu bạn bị dị ứng với loại thực phẩm nào thì hãy cố gắng thông báo cho họ sớm nhất có thể. Nếu bạn kén ăn, ít nhất hãy thử nếm tất cả các món ăn được bày ra trong bữa kaiseki của mình. Việc để lại quá nhiều thức ăn là điều không phải phép.
– Hầu hết phòng nghỉ ở ryokan sẽ có một khu vực có tên là tokonoma. Khu này thường gồm các tác phẩm nghệ thuật Nhật Bản hoặc thảm thực vật. Tokonoma hoàn toàn dành cho mục đích trang trí nên bạn hãy lưu ý không chạm vào, chỉ tận hưởng bầu không khí mà nó mang lại.
Nghệ thuật trình diễn bonsai tokonoma tại một nhà trọ truyền thống ở Nhật Bản
– Khi mặc yukata, hãy quấn vạt trái lên vạt phải. Bạn có thể mặc yukata ra ngoài ryokan, đi dạo trong vườn hoặc ở khu vực lân cận.
– Bạn cố gắng không để hành lý đè lên thảm tatami. Chúng khá mỏng manh và dễ bị rách nếu chịu quá nhiều áp lực.
Khách trọ có thể mặc yukata ra ngoài đi dạo hoặc tham quan khu vực lân cận ryokan
Mặc dù nghe có vẻ rườm rà nhưng ‘nhập gia tùy tục’ là từ khóa quan trọng khi bạn đi du lịch đến bất cứ nơi đâu. Đừng quên quan sát những người xung quanh để tránh những hành động không nên nhé!
Bạn có thể tìm thấy những ryokan truyền thống nổi tiếng để tận hưởng kỳ nghỉ khi mua vé máy bay đi Nhật Bản. Chẳng hạn như thị trấn Hakone – tỉnh Kanagawa (cách Tokyo chưa đầy 2 tiếng đi xe) và thành phố Kyoto (cố đô Nhật Bản). Ngoài ra, bạn còn có thể tìm thấy ryokan ở bất cứ đâu trên khắp Nhật Bản. Thế nên, dù lịch trình chuyến đi gồm những điểm đến nào, bạn hầu như đều có cơ hội trải nghiệm văn hóa độc đáo của nhà trọ truyền thống Nhật Bản. Chắc chắn, nghỉ ngơi tại các ryokan sẽ mang lại cho bạn nhiều bất ngờ thú vị về văn hóa xứ sở hoa anh đào đấy.
